Δημόσιο χρέος

Το ζήτημα του δημόσιου χρέους δεν είναι, βέβαια, πρόσφατο. Ήδη από τη δεκαετία του 1930 αποτελούσε αντικείμενο μιας από τις σημαντικότερες διενέξεις της θεωρίας της δημόσιας οικονομικής και της οικονομικής θεωρίας γενικότερα. Μέχρι, όμως, τη δεκαετία του 1970 η έκταση του δημόσιου χρέους σε παγκόσμια κλίμακα ήταν περιορισμένη και τα προβλήματα που δημιουργούσε δεν εθεωρούντο ιδιαίτερης σημασίας. Τη δεκαετία του 1980 η κατάσταση άλλαξε ριζικά και το δημόσιο χρέος διευρύνθηκε τόσο πολύ, ώστε αποτέλεσε σοβαρό πρόβλημα σε πολλές χώρες, τόσο αναπτυσσόμενες όσο και αναπτυγμένες. Αποτέλεσμα αυτής της εξέλιξης ήταν, πρώτον, η ανάπτυξη της σχετικής οικονομικής φιλολογίας, η οποία, όπως ήταν φυσικό, άλλαξε γενική κατεύθυνση στρεφόμενη από τη θεωρία στην πολιτική, και, δεύτερον, η -έστω με κάποιες χρονικές υστερήσεις- προσαρμογή της οικονομικής πολιτικής. Ο περιορισμός του δημόσιου χρέους άρχισε να αποτελεί έναν από τους βασικούς σκοπούς τόσο της βραχυχρόνιας όσο και της μεσοχρόνιας οικονομικής πολιτικής, και συγκεκριμένα της βραχυχρόνιας πολιτικής οικονομικής σταθεροποίησης και των μεσοχρόνιων προγραμμάτων οικονομικής προσαρμογής. Στη χώρα μας το πρόβλημα του δημόσιου χρέους έλαβε ιδιαίτερη έκταση κατά τη δεκαετία του 1980 και τις αρχές της δεκαετίας του 1990. Κατά την περίοδο 1979-91 το ακαθάριστο δημόσιο χρέος αυξήθηκε από 37,4% στο 111,2% του ΑΕΠ. Το σχετικό του, δηλαδή, μέγεθος σχεδόν τριπλασιάστηκε. Ο περιορισμός του δημόσιου χρέους έχει αποτελέσει ήδη έναν από τους βασικούς σκοπούς δύο προγραμμάτων σταθεροποίησης. Η μελέτη αυτή έχει αντικείμενο τη διερεύνηση της έννοιας του δημόσιου χρέους και της δυναμικής του, την εξέταση της εξέλιξης του δημόσιου χρέους, των δαπανών εξυπηρέτησης του καθώς και του παράγοντα που το προκαλεί στη χώρα μας, ήτοι των δημόσιων ή δημοσιονομικών ελλειμμάτων, και τη σύγκριση των βασικών δημοσιονομικών μεγεθών Ελλάδας-ΕΟΚ, ώστε να διαπιστωθεί η σχετική σημασία του προβλήματος, και, τέλος, τη διερεύνηση των προσδιοριστικών παραγόντων των δημόσιων ελλειμμάτων στη χώρα μας και την ποσοτικοποίηση των επιδράσεών τους. […] (από τον πρόλογο του συγγραφέα)